چک لیست تامین امنیت شبکه قدم به قدم

### ۱. شناسایی دقیق دارایی‌ها

(Asset Discovery & Inventory Management)

به‌جای یه اسکن ساده، بهتره سیستم مدیریت دارایی (Asset Management System) داشته باشی تا تمام تجهیزات، نسخه‌های نرم‌افزار، پروتکل‌ها و وضعیتشون رو در هر لحظه بدونی. این ابزارها مثل SolarWinds NCM یا Spiceworks بهت امکان ردیابی تمام تغییرات شبکه رو می‌دن.

مثال عملی: یه جدول از تجهیزات، شماره سریال، نسخه فریمور، نوع پروتکل‌ها، و وضعیت فعلی اون‌ها بساز. این بهت کمک می‌کنه وقتی یه دستگاه قدیمی با آسیب‌پذیری شناخته شده پیدا شد، بدونی باید اون رو آپدیت یا از شبکه جدا کنی.

### ۲. اسکن و ارزیابی آسیب‌پذیری‌ها (Detailed Vulnerability Assessment)

استفاده از ابزارهای Advanced Vulnerability Scanner مثل Tenable Nessus یا Qualys که هر کدوم فهرستی از آسیب‌پذیری‌ها، اولویت‌ها، و حتی راهکارهای اصلاحی رو ارائه می‌دن. برای محیط‌های بزرگ‌تر هم Enterprise Vulnerability Management مثل Rapid7 InsightVM

بهت دید جامعی می‌ده و می‌تونی گزارش‌های خودکار و زمان‌بندی شده داشته باشی.

مثال کاربردی: بعد از اسکن، آسیب‌پذیری‌هایی با ریسک بالا رو اولویت‌بندی کن و با تیم IT همکاری کن تا با آپدیت یا پچ‌ها رفعشون کنین. همیشه یادداشت کن که هر آسیب‌پذیری کی و چطور رفع شد.

### ۳. استقرار فایروال‌های پیشرفته (Firewall Configurations & Advanced Rules)

یه فایروال ساده معمولاً کافی نیست. باید از Next-Generation Firewall (NGFW) استفاده کنی که قابلیت‌های بیشتری مثل Intrusion Prevention Systems (IPS)، Deep Packet Inspection (DPI)، و Application Layer Filtering دارن.

نکات مهم در کانفیگ فایروال:

– اصول Least Privilege رو رعایت کن و فقط پورت‌های لازم رو باز بذار.

– Segment-Based Policies تعریف کن که فقط یک قسمت از شبکه اجازه دسترسی محدود به قسمت دیگه رو داشته باشه.

– Logging & Monitoring فعال کن تا هر ترافیک مشکوکی که رد یا قبول می‌شه رو بتونی پیگیری کنی.

مثال واقعی: تنظیمات فایروال رو طوری انجام بده که ترافیک FTP فقط از طریق آی‌پی‌های خاص قابل دسترس باشه و اگه ترافیک از یه آی‌پی مشکوک اومد، بلافاصله سیستم اخطار بده.

### ۴. احراز هویت چندعاملی (Multi-Factor Authentication) و کنترل دسترسی دقیق (Access Control)

پیاده‌سازی 802.1X برای احراز هویت کاربران شبکه، که شامل استفاده از RADIUS و LDAP برای احراز هویت می‌شه، یه روش خوب برای حفظ امنیته. این سیستم‌ها تضمین می‌کنن که هر کاربر قبل از ورود، مجوز لازم رو داره.

کانفیگ 802.1X:

1. توی سوییچ‌ها dot1x رو فعال کن و به RADIUS وصلش کن.

2. ACL

بنویس تا فقط کاربرهای تایید شده اجازه ترافیک داخلی رو داشته باشن.

3. برای هر VLAN یک محدوده‌ی دسترسی تعیین کن تا هر VLAN دسترسی محدودی به سرویس‌های خاص داشته باشه.

مثال کاربردی: اگه کارمندی وارد یه VLAN بشه که مخصوص واحد مالیه، به‌خاطر احراز هویت 802.1X و پالیسی‌های ACL، دسترسی‌ش به سرورهای واحد منابع انسانی قطع می‌شه.

### ۵. سگمنت‌بندی شبکه (Network Segmentation)

شبکه رو به سگمنت‌های ایزوله‌شده تبدیل کن، به‌جای این‌که همه دستگاه‌ها با هم در یه شبکه بزرگ باشن. هر سگمنت یا VLAN فقط به دستگاه‌ها و سرویس‌های خاص خودش دسترسی داره.

روش عملی:

– User-Based Segmentation:

براساس نوع کاربرها (مثل کاربرهای عادی، مدیران، میهمان‌ها) سگمنت‌سازی کن.

– Service-Based Segmentation:

دستگاه‌هایی که خدمات خاصی ارائه می‌دن رو توی یه سگمنت جدا قرار بده.

– Micro-Segmentation:

اگه دارایی‌ها و سرویس‌های خیلی حساس داری، از تکنیک‌هایی مثل VXLAN استفاده کن.

مثال واقعی: واحد مالی رو توی یه VLAN جدا بذار و به اون‌ها دسترسی به اینترنت محدود بدی، ولی تیم IT که باید همه سرویس‌ها رو مدیریت کنه، دسترسی بیشتری داشته باشه.

### ۶. مانیتورینگ پیشرفته و سیستم‌های تحلیل رفتار (Advanced Monitoring & Behavioral Analysis)

علاوه بر نظارت روی پهنای باند، از SIEM (Security Information and Event Management) هم استفاده کن.

Splunk یا Elastic SIEM

می‌تونن لاگ‌ها و رویدادهای مختلف رو تحلیل کنن و اگه رفتاری غیرعادی دیدن، اخطار بدن.

مثال عملی: وقتی یه دستگاهی بیش از حد پهنای باند مصرف می‌کنه یا ترافیک غیرعادی به مقصد ناشناخته ارسال می‌کنه، SIEM یه هشدار بده تا سریعاً بتونی اقدام کنی.

### ۷. رمزنگاری و ارتباطات امن (Encryption & Secure Communication)

حتماً از VPN یا سرویس هایی نظیر PAM برای دسترسی‌های راه دور استفاده کن و تمام ارتباطات داخلی رو با SSL/TLS رمزنگاری کن. اگه داده‌های حساسی در شبکه جابجا می‌شه، رمزنگاری در لایه ۲ یا ۳ از پروتکل‌هایی مثل MACsec استفاده کن.